هم افزایی دانش و تجربه زیسته دانشجویان فعال علمی و فرهنگی در ایام کرونا

به گزارش روابط عمومی سازمان جهاد دانشگاهی استان گیلان سیده فاطمه شفیعی سرپرست معاونت فرهنگی سازمان جهاد دانشگاهی گیلان در این گپ و گفت دانشجویی با اشاره به نقش دانشجویان کنشگر در کاهش بحران های اجتماعی ناشی از کرونا، اضافه کرد: فارغ التحصیلان رشته های مختلف به ویژه روانشناسی در کنار اساتید خود یک کارورزی زودهنگام را تجربه کردند و توانستند به حل یک مسئله اجتماعی در سطح جامعه از دانشگاهیان گرفته تا کادر درمان بپردازند.

وی با بیان اینکه سخن گفتن درباره کرونا بیشتر به چالش ها ختم می شود، خاطرنشان کرد: این بیماری بسیاری از فعالیت های فرهنگی و اجتماعی و اقتصادی را دچار اختلال و حتی توقف کرد. همچنین شاهد تغییر در مسیر تحصیلی بودیم، اما علیرغم تمام این مشکلات، فرصت هایی هم ایجاد شد که از جمله آن می توان به هم افزایی و تعامل و مشارکت دانشجویان و کاهش فاصله دانشجویان و اساتید اشاره کرد.

شفیعی، کرونا را یک فرصت مطالعاتی برای دانشجویان و پژوهشگران دانست و یادآور شد: بحران کرونا و فراغت ناشی از محدودیت های ارتباطی موجب شده شاهد افزایش گرایش به فضای مجازی باشیم، اما به شکل گیری هویت اشتراکی دانشجویان نیز از طریق تعامل در فضای مجازی کمک کرده است.

وی یکی از اتفاقات کرونایی در حوزه دانشجویان را آسیب سلامت روان ناشی از تنش های اجتماعی اقتصادی این شرایط ناشناخته دانست و تصریح کرد: بحران کووید۱۹ باعث شد فرصت ها و تهدیدها به نوعی جابه جا شوند و بسیاری از فعالیت ها که روزگاری به آن به چشم فرصت نگاه می کردیم، اکنون چالش محسوب می شوند و بخشی از ظرفیت ها و ابزارهایی که همواره تهدید بودند، اکنون به حل مسئله و تعامل و همکاری بیشتر ما کمک کرده اند.

این روانشناس، با تاکید بر لزوم مدیریت پساکرونا به ویژه در حوزه روانی و اجتماعی، عنوان کرد: نیازمند بازتعریف کلمات و فرصت ها و تهدیدها و ابزارها و راهکارها و ظرفیت ها در دوران پساکرونا هستیم و دانشگاهیان باید در این زمینه فعال تر از قبل باشند.

فاطمه فدایی، دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی نیز، با بیان اینکه در دوران کرونا شرایط سختی را لمس کردیم که برای ما باورکردنی نبود، گفت: هرگز فکر نمی کردیم روزی یک ویروس کوچک تا این اندازه زندگی ما را تغییر دهد و بسیاری از هموطنان را از ما بگیرد.

وی با اشاره به دشواری های فضای آموزشی به ویژه در ماه های نخست شیوع کرونا، متذکر شد: در ابتدای تعطیلی کلاس های درس، هنوز گروه های آنلاین فعال نبود و اساتید اقدام به ارسال صوت برای انتقال آموزش به دانشجویان می کردند و همین مسئله به چالشی بزرگ برای دانشجویان به ویژه در آستانه فارغ التحصیلی تبدیل شده و استرس زیادی ایجاد کرده بود.

دبیر کانون همیاران سلامت روان موسسه آموزش عالی کوشیار، با بیان اینکه بسیاری از دانشجویان آماده شرکت در کنکور برای ورود به مقطع بالاتر بودند، اضافه کرد: اثرگذاری تعطیلی آموزش و برگزاری کلاس های آنلاین بر معدل دانشجویان و رزومه تحصیلی آنان موجب ایجاد ابهام در آینده تحصیلی و شغلی آنان شده بود و همین مسئله اضطراب و استرس را مضاعف تر می کرد. در چنین شرایطی دانشجویان روانشناسی می توانند راهکارهای کنترل استرس را برای خود و دیگران به کار بگیرند.

فدایی، با اشاره به مشارکت دانشجویان در فعالیت های فرهنگی و اجتماعی و دانشجویی، اظهار کرد: همزمان با شیوع کرونا اقدام به راه اندازی پویش «در خانه می مانیم» کردیم و از طریق تولید محتوا و برگزاری کارگاه های مجازی با کمک دانشجویان رشته های روان شناختی دانشگاه های بزرگ کشور، همان جمع دانشجویی را در بستر جدید ادامه دادیم.

وی با بیان اینکه محتواهای تولید شده ویژه کاهش اضطراب و استرس کودکان و نوجوانان و بزرگسالان و سالمندان بود، خاطرنشان کرد: همچنین در قالب کلیپ های محتوامحور به معرفی کتاب و بازی و سرگرمی ویژه دوران قرنطینه خانواده ها پرداختیم تا بتوانند این شرایط سخت را مدیریت کنند و خودشان را با کرونا وفق دهند.

این روانشناس، با اشاره به روزهای سخت کادر درمانی، اضافه کرد: با کمک اساتید روانشناسی اقدام به ارائه مشاوره های تلفنی رایگان به کادر درمانی و خانواده های آنان کردیم تا مشارکت همدلانه در اپیدمی کرونا را ارتقا بخشیم.

وی ارائه مهارت های زندگی در شرایط بحرانی به خانواده ها و کمک به بیماران کرونایی بهبود یافته در نقاهتگاه ها را از دیگر اقدامات روانشناختی دانشجویی دانست و افزود: کرونا موجب شد فارغ التحصیلان رشته روانشناسی اتاق درمان را به صورت عملی تجربه کنند و با کمک به افراد جامعه، به آنان امید زندگی دهند.

فدایی، با بیان اینکه کرونا فرصت های کنشگری در فضای دانشگاه را از بین برده است، تصریح کرد: با کمک وزارت علوم از طریق ایجاد زیرساخت ها باید فرصت های جایگزین داشته باشیم تا دانشجویان به کنشگری خودشان بهتر و موثرتر از گذشته بپردازند.

فرزین باقری، دانشجوی دکترای روانشناسی نیز در این نشست، خبر شیوع کرونا در ایران و جهان را تجربه ای متفاوت، جدید و عجیب دانست و اظهار کرد: طی ۱۰۰ سال گذشته با چنین بیماری همه گیری مواجه نبودیم و حتی بیماری سارس در سال ۲۰۱۲ به خوبی کنترل شد.

وی با اشاره به لغو آزمون های علمی و سردرگمی دانشجویان در هفته های نخست شیوع کرونا، ادامه داد: به تعویق افتادن آزمون های علمی مانند کنکور اضطراب زیادی در جامعه ایجاد کرد و دانشجویان نیز مانند همه افراد جامعه دچار تنش و اضطراب و استرس شده بودند.

این پژوهشگر برتر دانشگاه گیلان، از تالیف مقالات متعدد در زمینه اضطراب ناشی از کووید۱۹ خبر داد و خاطرنشان کرد: با همکاری دانشجویان مرتبط با حوزه روانشناسی، حدود هشت مقاله علمی پژوهشی را منتشر کردیم که به بررسی راهکارهای کاهش اضطراب و استرس کرونایی می پردازد.

باقری، با بیان اینکه ناشناخته بودن روش های درمان کرونا سودجویی برخی از افراد به ویژه در فضای مجازی را به دنبال داشته است، گفت: شیوع کرونا دانشجویان را شوکه کرد و عملکرد ضعیف زیرساخت های آموزش مجازی نیز بر استرس ها افزود؛ البته کاهش فعالیت های اجتماعی و دورکاری و کسب اطلاعات از طریق فضای مجازی چالش اعتیاد به اینترنت را برای دانش آموزان و دانشجویان ایجاد کرد و افراد کاری جز جست وجو کردن در فضای مجازی نداشتند.

این دانشجوی دکترای روانشناسی، با بیان اینکه قرنطینه خانگی فعالیت های بدنی افراد را تحت تاثیر قرار داده است، یادآور شد: چاقی و افسردگی از جمله پیامدهای روزهای کرونایی است و لذا پژوهشگران سعی کردند به نقش فعالیت بدنی در کاهش اضطراب و افسردگی در این روزها بپردازند. در این راستا تحقیقات نشان می دهد افرادی که ۱۵ الی نیم ساعت فعالیت بدنی روزانه دارند، کمتر دچار اضطراب و افسردگی می شوند.

وی با اشاره به شباهت نشانه های اضطراب با علائم سرماخوردگی و کرونا، اضافه کرد: نقش ورزش برای گذار از روزهای کرونایی بسیار تعیین کننده است و باید جامعه به ویژه دانشجویان را تشویق به انجام فعالیت های بدنی کنیم تا چالش قرنطینه و کلاس های مجازی پوشش داده شود.

این پژوهشگر برتر دانشگاه گیلان، عبور از بحران ها را نیازمند همفکری و همکاری دانست و یادآور شد: باید به مرحله پذیرش لزوم زندگی کردن با کرونا برسیم و لذا باید همدلی ها را زیاد کنیم.

امیرحسین ابراهیمی، دبیرکل انجمن های علمی دانشگاه گیلان نیز در ادامه، با نگاهی آسیب شناسانه به بحران پاندمی کرونا، اظهار کرد: جامعه ما در سال های اخیر با بحران های زیادی مواجه بوده، اما می توان کرونا را شاهکاری متفاوت دانست که نه تنها جامعه ایران، بلکه جامعه جهانی نیز آمادگی مواجه شدن با آن را نداشت.

وی با بیان اینکه گسترش کرونا تحولات فراوانی به ویژه در حوزه آموزش و پرورش و آموزش عالی را به همراه داشت، گفت: ویروس کرونا هم برای جامعه و هم برای دولتمردان یک آزمون بسیار بزرگ محسوب می شود؛ البته این آزمون موجب نزدیکی مردم و حاکمیت شد تا برای حل یک بحران عمومی انکار و تسامح را کنار بگذارند و برخورد جدی با یک امر واقعیت اجتماعی داشته باشند.

دبیر اتحادیه انجمن های علمی علوم سیاسی کشور، با اشاره به شوک جامعه در روزهای نخست شیوع کرونا، اضافه کرد: فشارهای اجتماعی و اقتصادی ناشی از کرونا در کشورهای در حال توسعه بیشتر از کشورهای توسعه یافته است و لذا ساختارهای فرهنگی و آموزشی کشور فشار زیادی را در حوزه آموزش آنلاین متحمل شد.

ابراهیمی، تهدید سلامت روان دانشجویان را یکی از آسیب های کرونایی دانست و بیان کرد: بسیاری از خانواده ها به واسطه فشارهای اقتصادی دچار تنش های روانی شده اند و شاهد افسردگی دانشجویان و در برخی از مواقع باز ماندن از تحصیل و انصراف از دانشگاه هستیم.

وی با تاکید بر لزوم راه اندازی یک سامانه آموزشی جامع و مشخص در بحران های این چنینی، ادامه داد: البته آموزش مجازی با روح دانشگاه در تضاد است، زیرا دانشگاه فقط شنیدن صدای ضبط شده استاد نیست و دانشجویان باید با اساتید خود مکالمه و بحث داشته باشند و فعالیت فرهنگی انجام دهند.

این دانشجوی کارشناسی ارشد علوم سیاسی، با بیان اینکه جامعه از دانشگاه انتظار حل مسئله دارد، عنوان کرد: باید از فرصت کرونا برای کم کردن شکاف آموزش و پرورش و آموزش عالی استفاده کنیم.

ابراهیمی یادآور شد: مبهم بودن فضای تحصیل و اشتغال در آینده موجب شده برند دانشگاه در کشور مانند سابق از اهمیت برخوردار نباشد و لذا نباید اجازه دهیم نسل دانشگاهی ما از دست برود و کرونا جایگاه دانشگاه را بیش از پیش تحت تاثیر قرار دهد.

میلاد صفایی، مسئول دبیرخانه محرومیت زدایی و فعالیت های اجتماعی مهر باران سازمان دانشجویان جهاد دانشگاهی کشور نیز در پایان، فعالیت های دانشجویی را برآمده از حس مسئولیت در قبال جامعه دانست و اظهار کرد: این حس مسئولیت در قبال جامعه موجب کنشگری دانشجویان متناسب با مسائل و مشکلات زمان می شود.

وی با بیان اینکه بحران کرونا دانشگاه را در وضعیت جدیدی قرار داده است، تصریح کرد: در گذشته فعالیت های دانشجویی مبتنی بر فضای فیزیکی دانشگاه بود و دانشجویان در آن به کنشگری می پرداختند. در واقع فعالیت دانشجویی در محیط دانشگاه معنا پیدا می کرد، اما کرونا دانشجویان را با اجبار مواجه کرد که شرایط جدید را بپذیرند و بخشی از کنشگری خود را در فضای مجازی ببرند.

عضو سازمان دانشجویان جهاد دانشگاهی، با اشاره به مزایا و معایب کرونا در محیط دانشجویی، خاطرنشان کرد: امروز ورودی های جدید دانشگاه هنوز دانشگاه را ندیده و زیست دانشجویی را تجربه نکرده اند و لذا نمی توانند تجربه کنشگری دانشجویی داشته باشند، اما این فضای جدید فرصت توسعه همکاری بین دانشجویان دانشگاه های مختلف بود و همه در یک وضعیت مشابه و برابر قرار گرفتند و بخشی از نابرابری های آموزشی و تمرکز امکانات از بین رفت.

وی با بیان اینکه دانشگاه به عنوان خط مقدم جامعه باید به سمت کنشگری برود، گفت: انسان نسبت به تغییر وضعیت به سمت نوآوری می رود و لذا کرونا ما را مجبور به نوآوری در گسترش همکاری ها کرد تا از ظرفیت هایی که قبلا نادیده گرفته بودیم، استفاده کنیم و بی تردید یکی از این ظرفیت ها رسانه سازی و تقویت کنشگری در رسانه هاست.